Tegoroczna edycja Festiwalu Filmów Rosyjskich „Sputnik nad Polską” odbywa się w terminie 12-20 grudnia w wersji online na platformie mojeekino.pl. Organizatorzy wydarzeń kulturalnych stanęli w nowej rzeczywistości przed trudnym wyzwaniem. Niektóre plany trzeba było zweryfikować, a niektóre zupełnie porzucić. Inne pozostały bez zmian, napędzane chęcią zaprezentowania widzom najnowszych dokonań kinematografii rosyjskiej. Program wydarzeń towarzyszących został znacznie okrojony i są to głównie materiały wideo powiązane z samymi filmami.
Jednym z filmów w programie tegorocznego festiwalu jest "Wróżka" w reżyserii Anny Melikian. Film stał się punktem wyjścia do dyskusji na temat hejtu w internecie, w której udział wzięli aktor Mateusz Damięcki oraz scenarzysta Mateusz Pacewicz. Spotkanie poprowadził dziennikarz filmowy Paweł Tworek. Rozmówcy powiedzieli, jak sami radzą sobie z hejtem, na ile może być to motywujące, a także poruszyli temat gier komputerowych i aktualnej sytuacji na świecie.
Film dokumentalny "Mama dla Juli" Natalii Kadyrowej stał się punktem wyjścia rozmowy socjolożki i prawniczki dr hab. Magdaleny Arczewskiej z rzeczniczką prasową Zakładu Karnego Nr 1 w Grudziądzu porucznik Elżbietą Kamińską. Dyskusję poprowadziła dziennikarka Anna Serdiukow. Panie porozmawiały o funkcjonowaniu skazanych kobiet w zakładach karnych, macierzyństwie w warunkach więziennych oraz trudnym dzieciństwie kształtującym dalszy rozwój dziecka.
Jedna z dyskusji odbyła się w ramach Filmoterapii ze Sputnikiem. Psycholożka Martyna Harland, psychoseksuolog i wokalistka jazzowa Monika Borzym oraz terapeutka i edukatorka seksualna Alicja Długołęcka porozmawiały o filmie „Wierność” Niginy Sajfułłajewej. Jak poradzić sobie z kryzysem w związku, jak rozmawiać z partnerem o seksie i jak być spełnionym w sferze, o której często trudno nam rozmawiać? To zaledwie część tematów poruszonych w trakcie interesującej rozmowy stawiającej na poszukiwanie wartości terapeutycznej w kinie.
Festiwale filmowe pozwalają przybliżyć tematy i zjawiska, które dla wielu osób mogą być nieznane. W sekcji Kalejdoskop Nowego Kina Rosyjskiego można zobaczyć film „Głęboki wdech” Jeleny Chazanowej oparty na życiorysie rosyjskiej freediverki Natalii Molchanowej. Tylko czym w ogóle jest freediving? Co ciągnie ludzi do nurkowania na bezdechu głęboko pod wodę? Jakie mamy do tego warunki w naszym kraju? Freediverzy Emilia Biała, Agata Bogusz oraz Krzysztof Tomicki spróbowali wyjaśnić fenomen tego sportu, który może stawać się pasją i sposobem na życie. Spotkanie poprowadził dziennikarz filmowy Jakub Koisz.
Tradycją Festiwalu Filmów Rosyjskich są slajdowiska. W tym roku możliwa była tylko forma online, a nagranie przygotował Artur Gorzelak. To aktywny sportowiec amator, posiadacz niekończących się pokładów energii, trener judo. Maratończyk, poszukiwacz przygód i wyzwań na całym świecie. Entuzjasta podróży, miłośnik pięknej przyrody. Autor artykułów i reportaży podróżniczych. Podczas udostępnionego na facebooku pokazu slajdów widzowie będą mogli odwiedzić najciekawsze zakątki Półwyspu Kolskiego:
- Teriberkę, w której kręcono słynny film "Lewiatan",
- Murmańsk - największe miasto położone za kołem podbiegunowym,
- Kirowsk - zimową stolicę Półwyspu Kolskiego.
Festiwal Sputnik jest patronem medialnym ostatniej książki Artura Gorzelaka pt. "Pod bieguny. Spitsbergen. Islandia. Półwysep Kolski. Patagonia".
Poza tematyką filmową w planie jest również możliwość zobaczenia spotkań literackich. Albert Jawłowski opowiedział o wydanej przez Wydawnictwo Czarne książce „Miasto biesów. Czekając na powrót cara”, a dr hab. Joanna Wojnicka o wydanej przez wydawnictwo Universitas publikacji „Prorocy, kapłani, rewolucjoniści. Szkice z historii kina rosyjskiego”. Autorzy zapoznają widzów ze swoją twórczością oraz nawiążą do filmów pokazywanych podczas poprzednich edycji Festiwalu Filmów Rosyjskich. Oba spotkania poprowadził dr Grzegorz Szymczak.
Przy okazji pokazu filmu dokumentalnego „Sankt-Petersdrag” Iwana Wydumliewa będzie okazja zobaczenia dyskusji Krzysztofa Sierpińskiego z Maciejem „Gąsiu” Gośniowskim. Spotkanie poprowadził redaktor Maciej Makselon. Panowie podzielili się wrażeniami z samego filmu, a także opowiedzieli o kulisach występowania jako drag queen. Jak wyglądają same występy i jak są odbierani przez publiczność? Jakie inicjatywy kulturalne się z tym łączą? A wreszcie jaka jest sama geneza występów?
Specjalnie dla Festiwalu Filmów Rosyjskich krytyk filmowy Sebastian Smoliński podjął się wyzwania stworzenia dwuczęściowego wideoeseju na temat kina rosyjskiego. "Kolory ziemi" stanowią spojrzenie na kino z lotu ptaka - także w sensie dosłownym. Autora zafascynował sposób, w jaki rosyjscy twórcy opowiadają o przestrzeni i rosyjskich krajobrazach oraz gdzie umieszczają w nich człowieka lub zbiorowości. Pierwsza część wideoeseju skupia się na perspektywie historycznej: podróżujemy od kina niemego do czasów odwilży. Sebastian poszukuje w klasycznych filmach obrazów mas i jednostek, stara się dostrzec relacje między nimi oraz to, jak w zależności od dekady zmienia się nacisk twórców - najpierw eksponujących kolektyw, potem stawiających na niemal intymne opowieści. Druga część kładzie natomiast nacisk na relację człowieka z krajobrazem, na samotność bohaterów oraz namacalność wydarzeń ukazywanych przez rosyjskich twórców.
W tym roku niemożliwe było spotkanie się podczas warsztatów bezpośrednio w kinach. Pomimo tego w pierwszy weekend festiwalu odbyły się warsztaty z tworzenia lalek-motanek dla dzieci prowadzone przez instruktorkę Natalkę Dovhą oraz warsztaty pisania recenzji filmowych współorganizowane ze Sztukarnią.
Wszystkie materiały publikowane są na facebooku Sputnik Russian Film Festival oraz kanale youtube Sputnik Festiwal Wisla. Wideoesej pojawia się dodatkowo na kanale vimeo Fundacji Wspieram.
Małgorzata Szlagowska-Skulska
malgorzata@ear.com.pl
+48 22 523 41 18
Roksana Pietruczanis
roksana@ear.com.pl